Kategorie: Plaaslewe en Landbousake

Bokstories

~ Toortsie ~ 17 Kommentaar

Scrapydo daag ons uit om bokstories te vertel. Ek dink dat sy eintlik wil hê dat ons die woorde wat sy gee, moet gebruik.

‘n Bok is ‘n bokkerse ding, sê hulle. Gits, praat ek nou lelik? Is bokkerse nie ‘n mooi woord nie? Blykbaar nie, sê hulle. Maar wie is hulle? Hulle wat weet van bokke en van mooi woorde en nee, hulle is nie piesangskille nie. Altans, nie hierdie keer nie.

Ek kan vir julle vertel hoe ek en my pa soms ‘n springbokkie gaan skiet het as hulle ‘n bietjie wildsvleis nodig gehad het. Net een, want as ons meer skiet, mors ons. En mors is lelik. Verkeerd. ‘n Mens skiet nie sommer omdat die bokke daar is en jy trigger-happy raak nie. Dan word daar biltong gesny en bokant die AGA-stoof gehang om droog te word en die res word afgekook en wildsvleis van gemaak. Lekker.

Of ek kan julle vertel van die mak boerboklam wat my ma-hulle blykbaar gehad het. Kyk, ‘n hans skaaplam is een ding. ‘n Hans boerboklam is iets heeltemal anders, sê hulle. Hans is nie die woord nie. Daai bok het my ma-hulle se lieflike Statebybel opgevreet. Ai, as ek dink aan die pragtige de Wet Bybel wat van die een geslag na die volgende, altyd die eersgebore seun oorgedra is en nou nog behoue by my broer se seun in die huis lê en hulle seuntjie se oë behoorlik geblink het toe hy hoor dat hy die volgende eienaar daarvan gaan wees, besef ek net watter groot verlies dit moes wees. Bokke! Mak bokke! Mak boerbokke! Wag, laat ek eerder niks sê nie.

Of ek kan vertel toe ons die nag amper in die tronk geslaap het omdat ons die nag in vlak 5 grendeltyd met ‘n wettige jagpermit op ons eie grond gaan jag het. Iemand het gedink dat ons bokstropers is en laat weet die polisie, wat ons toe inwag. My permit was op my selfoon, wat se battery pap was en tuis op die laaier gelê het. Toe arresteer hulle die verkeerde mense. Onder polisiebegeleiding moes ons toe eers dorp toe om aangekla te word. Maar is losgelaat mét die polisie se goedkeuring dat ons verder kon gaan soek na die koedoes wat die bietjie lusern wat nog op die vyf jaar erge drooggetysterde plaas is, opvreet.

Daar is min dinge vir my so mooi soos ‘n bok. Enige bok. En van ‘n bok vir sports hou ek nogal baie. Solank hulle binne die wet bly natuurlik.

Toortsie

Die reën

~ Toortsie ~ 17 Kommentaar

Sjoe! Het ons reën gehad! En hael! Haelkorrels so groot soos golfballe. Dit was die eerste keer in my lewe wat ek so iets beleef het, want ons hier in die Kaap is mos gewoond aan ‘n baie fyn hael as dit die slag gebeur. Hael wat nie skade maak nie. Hierdie hael was anders. Hierdie reën was anders.

Hierdie keer het ek die reën as dorpenaar beleef, want ek was nie op die plaas nie. Dit is snaaks hoe anders jou perspektief is. Of hoe anders my perspektief is. Ek het die opwinding van die reën beleef soos ‘n plaaskind, dit mos maar kan doen. Ek was opgewonde as ek foto’s van baie reën sien, maar dit was asof ek nie werklik die omvang daarvan besef het nie. Of ek nie heeltemal in voeling is met wat op die plase aangaan nie. Totdat my man vir my gesê het dat hier groot skade in die distrik is. Dat die lande kwaai verspoel is. Dat die mense lande wat reeds gesaai is, sal moet oorsaai.

Want sien, as ons op die plaas is, ervaar jy die reën. Jy ry die modderpaaie om te gaan kyk waar dit oral gereën het. Jy val vas. Is vol modder. Trap die huis vol modder. Drink oor en weer koffie by die ander boere. Beleef mekaar se blywees, ook mekaar se skade.

Soveel keer sê mense dat die skade gering is met die genade van die reën, wat waar is. Maar soms is die skade baie groter. Soms is die skade net te groot en kan die boer of die besigheidsman of die huiseienaar die skade net nie hanteer nie. Soms ruk sulke skade jou vir jare terug.

As boerkind en boervrou weet ek hoe afhanklik jy van die natuur is. Hoe die natuur jou beïnvloed. Hoe depressief aanhoudende droogte jou maak. Ons ken droogte. As jy in Afrika boer, ken jy droogte. Op ons Klein Karoogrond wat besproeïngsgrond was, kon ons nou vir meer as vyf jaar NIKS doen nie. Soos in niks. Dit was erger as woestyn. Vyf jaar lank. Twee jaar voor dit het ons ‘n massiewe vloed gehad en net mooi toe die vloedskade herstel is en ons weer kon begin boer, kom die droogte. Nou het die water gekom. Uiteindelik. Prys die Here! Loof Hom! Ons is so verskriklik dankbaar. Natuurlik kom sulke water ná so ‘n droogte nie sonder skade nie, maar ons loof Hom dat dit nie weer ‘n vloed was wat alles wegvat voor jou nie. Sulke natuurrampe sit ‘n mens geweldig terug vir jare daarna.

Ons het ook brande beleef in ons lewe. Ook wind wat alles verslind wat hy in die hande kan kry. As hy dit regkry om net iewers ‘n hoekie van ‘n dakplaat gelig te kan kry, is dit verby.

Gelukkig bestaan die lewe nie net uit rampe nie. Uit vuur, wind, hael, reënstorms, vloede nie, swak produkpryse, hoë onkoste, diefstal nie. Gelukkig is daar ook baie Goed in die lewe. Skyn die son deur die donker wolke en sien ons die goue sonstrale deurskyn. Sien ons God se goeie Hand wat ons vashou. En kan ons juis ná so ‘n terugslag getuig dat ons God saam met ons ook hierdeur is.

Ek is opreg jammer vir elke persoon wat skade gely het deur die reën en bid dat julle genade sal ontvang. Maar ek loof en prys my Here vir die reën want daarsonder kan ons nie lewe nie.

Toortsie

Al die seëninge

~ Toortsie ~ 15 Kommentaar

Wat is die lekkerste lekker vir ‘n boere-oumahart? Moet ek eers op die boere konsentreer of op die ouma?

Kom ek stel dit so: Om in die nag wakker te word en dit reën lekker op die dak, en jou kleinkinders wat knus op hulle matrassies op die vloer by jou in die kamer slaap.

Seëning op seëning. Ons God is groot.

Dis ons reënseisoen en in die Overberg en die Klein Karoo het ons sommer nog baie reën nodig. Op ons Ladismithgronde het dit vier jaar laas behoorlik gereën en lyk lusernlande wat veronderstel is om onder besproeiing te wees, soos woestyn. Pikswart. Maar ons vertrou dat God ook dáár uitkoms sal gee. Dit reën nie nou daar nie. Ons bly vertrou.

Intussen het dit vannag tog te lekker gereën op Riversdal. Prys die Here!

Toortsie

‘n Wolstorie

~ Toortsie ~ 11 Kommentaar

Ons VLV-voorsitter het haar skoonma se spinwiel gekry met laasgenoemde se dood. Sy wou nog altyd iets daarmee doen. Iets opbouend. Iets vir die gemeenskap. Want Bredasdorp is dan hier in die hartjie van die wolwêreld, hoekom dit nie gebruik nie?

Annette kontak toe vir Henk van Nampo Kaap om te hoor hoe ons VLV betrokke kan raak by Nampo. Die VLV is immers ‘n landbouvereniging. Hulle keur goedgunstiglik goed dat die VLV ‘n stalletjie mag hê waar ons die VLV mag bekendstel en ook produkte mag bemark. Maar daar is iets meer: Ons wil produkte van die Overberg bemark.

Intussen is daar verlede jaar ‘n spinkursus gereël en die eerste dames word opgelei om te spin, met die doel om mettertyd nog lede van die gemeenskap op te lei en dat dit ‘n werkskeppingsprojek, maar meer nog, ‘n entrepeneursprojeks sou word.

Vanjaar is nóg lede van die gemeenskap opgelei. Hulle het twee spinwiele en bedags spin hulle wol. Dis natuurlik ‘n hele proses. Die rou skaapwol word eers in water met Sunlight Liquid gewas. Dit lê net in die diep water en word saggies gedruk sodat dit nie koek nie. Wanneer die wol droog is, word dit gekam. In die volgende foto’s is die skoongewaste wol sigbaar in die plastieksak op die vloer.

Die gekamde wol word in worsies gerol en dan gespin.

Die wol word dan gegraad volgens woldikte, soos vierdraadwol of dubbelbreidraad, ens. Dan word dit in balletjies opgedraai.

Hulle het tans twee spinwiele waarop die belangstellendes oefen. Dis ‘n entrepeneursprojek met die bedoeling dat die spinners vir hulleself sal werk en betaal word vir die wol wat hulle spin. Twee spinwiele is ‘n bietjie min omdat daar meer spinners is wat belangstel en hulle dus moet beurte maak. As jy dalk ‘n spinwiel het wat iewers staan en stof vergaar, dink ‘n bietjie daaroor of jy dit nie dalk vir die projek wil skenk nie? En as jy dalk iewers ‘n bietjie rou skaapwol kan afstaan vir hierdie projek, sal dit wonderlik wees.

Intussen is ons as VLV trots op ons voorsitster en haar span wat besig is om hier ‘n projek te ontwikkel wat nog ‘n groot verskil aan baie mense se lewens gaan maak. Ons is ook dankbaar vir Nampo Kaap wat die lokaal beskikbaar stel waar die spinners kan werk.

En hier is ons eerste bolletjies wol, netjies gespin met sy eie etiket op wat môre by die VLV-konferensie vertoon gaan word. Bredasdorp VLV, ons is TROTS op julle!

Toortsie

Eskursie

~ Toortsie ~ 21 Kommentaar

Ek gooi al vroeg gisteroggend die hoek uit vir ‘n skemerkelkie op die plaas later die middag. Die vis byt en gewapen met ietsie te drinke en te ete is ons daar weg. Manlief het altyd die lekkerste plekke in gedagte vir so ‘n geleentheid.

Op pad wonder hy of ons sal kan kom waar hy graag wil, die bakkie se vierwieltrek werk nie. Nou kyk, ek is al vir 57 jaar lank ‘n plaasdogter, ek sien ‘n vasval ‘n myl ver aankom. Dis ook nie hoe nie, of ons beland in ‘n sloot. My eerste reaksie is om te wil kwaad word, maar ons besluit toe om sommer net daar op ‘n hoop klippe by ‘n dam ons skemerkelkie te geniet terwyl ons wag dat hulp opdaag.

Sjoe! Dis mooi! Alles is grasgroen van die onlangse reën en die huis wat daar naby staan herinner my steeds aan die groot wonderwerk wat daardie dag gebeur het so twee jaar gelede toe die vuur om daardie huisie gebrand het, maar vyf bome wat teen die huisie staan, nie gebrand het nie, asof om die huisie te beskerm.

Die volgende oomblik hoor ons ‘n geluid. Die klomp dragtige verse wat heel aan die ander kant van die kop wei, moes die bakkie sien ry het. Hulle kon ons beslis nie ruik nie, die wind waai in verkeerde rigting. Nuuskierig soos hulle is, is hulle volstoom op pad om te kom ondersoek instel.

Eers gaan kyk hulle na die bakkie, maar dan gewaar hulle ons op die kliphoop. Asof eenparig besluit, kom kyk hulle wat ons maak. Willa, die een rifrug, is só verskrik, sy spring sommer bo-oor die hoop klippe om tussen ons te kom skuil. Mags probeer ons ewe beskerm en as hulle net te naby kom, knor sy. Dit was só komies, ek wou my breek soos ek lag.

Intussen, ná ‘n lang ruk van omring wees deur die verse, verloor ‘n paar belangstelling en gaan ondersoek die sloot, die bakkie en of hulle dink die bakkie sal daar kan uitkom. Een hond het intussen ontsnap en gaan skuil binne-in die bakkie. Sy moes deur ‘n ruit geklim het!

Ja, hulp hét opgedaag.

Toortsie